Tadeusz Srogosz - Życie codzienne żołnierzy armii koronnej i litewskiej w XVII wieku

Autor książki zaprasza w pasjonujący świat życia XVII-wiecznych żołnierzy. Obraz życia ówczesnego żołnierza jawi się jako niezwykle bogaty i różnorodny. Obok splendorów i wspaniałego wyglądu czy fantazji bohaterów staropolskiego oręża widnieją nędzne losy wojskowej zbiorowości, prowadzące do ekstremalnych sytuacji, np. kanibalizmu, żebraczego kija i rozsypanych kości w dalekich krajach. Życie pojedynczego żołnierza także charakteryzowało się zmiennością bytowania i pełne było przypadków. Nie jest to bynajmniej koniec młodzieńczych wyobrażeń o żołnierzach XVII-wiecznych, kształtowanych na podstawie losów Sienkiewiczowskich rycerzy, ponieważ jest coś pociągającego w tej epoce. W dalszym ciągu przewijają się przed nami barwne obrazy, nadal fascynuje husaria w czasie szarży pod Kircholmem lub Wiedniem, bohaterskie obrony twierdz, postacie słynnych zagończyków, dalekie rajdy lisowczyków etc. Jednak konfrontacja wyobrażeń ze źródłami historycznymi i literaturą przedmiotu spowodowała, że wojskowość staropolska nabrała nowych, pełniejszych wymiarów. Problematyka życia codziennego armii koronnej i litewskiej nie jest wcale mniej fascynująca, gdyż w ten zakres wchodzą zarówno zagadnienia kultury materialnej, jak i pojawiają się wcale nierzadko wątki "kawalerskiej" fantazji.