Herta Muller - Nadal ten sam śnieg i nadal ten sam wujek

„Gdy trzeba było podejmować wybory polityczne, nie było we mnie szarpaniny, decyzja pojawiała się natychmiast i była niewzruszona. Ale w sprawach prywatnych, a więc dotyczących uczuć, emocje wywracały często na opak to, co głowa już dawno wyjaśniła. Tutaj nigdy nie udawało się cięcie, jedynie powoli tworzyła się rysa. Wspomnienia nie mają zewnętrznej realności, wszystko jest w głowie. Nawet polityczna codzienność z wtedy, prześladowanie, również nazwiska, daty i liczby, stają się sprawą uczuciową. Tym bardziej uczuciową, im większą człowiek poniósł szkodę. To są przecież nerwy, to wpływa na psychikę. Aby chronić siebie, muszę pozwolić, by wspomnienia dręczyły mnie tak, jak niegdyś orkiestra dęta. ” Herta Müller (fragm. )